Nowy Rok Szkolny? Jak pomóc dziecku z wyzwaniami sensorycznymi.

W tym najbliższym czasie związanym z rozpoczęciem roku szkolnego, chciałabym szczególnie zadbać o dzieci z wyzwaniami sensorycznymi. Dla tych dzieci, czas organizacji i przygotowań do pracy w szkole, wiązać się bowiem może z trudnymi doświadczeniami, stresem i napięciem. Pamiętajmy o nich, zadbajmy o to, aby było im choć trochę łatwiej, przyjemniej i bezpieczniej.

Tym co szczególnie wydaje się trudne dla dzieci z SPD jest:

1. Tłum a zwłaszcza szum, który generuje.
2. Chaos związany z początkiem roku (ogólne zamieszanie).
3. Dźwięk dzwonka, zwłaszcza nagły, w sytuacji gdy dziecko jest pochłonięte zabawą rozmową, słuchaniem, pracą.
4. Ćwiczenia przeciw pożarowe.
5. Zmiany sali, przechodzenie z piętra na piętro, zapamiętanie trasy np. do szatni.
6. Duża ilość bodźców wzrokowych na ścianach.
7. Brak ruchy i możliwości „wybiegania się” na przerwach.
8. Stołówka, zapach jedzenia.
9. Zapach środków do odkażania.
10. Stanie w kolejce.
11. Przebieranie się na wf.
12. Dźwięki na sali gimnastycznej (charakterystyczny pogłos).
13. Dostosowywanie się do nagłych zmian wynikających np. z organizacji pracy szkoły.

Co możemy zrobić?

Pamiętać o tym, że może być im trudniej, że dzieci z SPD potrzebują więcej czasu,  bezpieczeństwa, wskazówek i towarzyszenia dorosłego ale także konkretnych, dostosowanych do ich potrzeb strategii senosorycznych. Zdaje sobie jednak sprawę, że w obecnych realiach nie wszystkie propozycje mogą zostać uwzględnione. Można z nich skorzystać jak z bazy pomysłów, a może staną się też inspiracją do nowych rozwiązań.

Aby pomóc dziecku z wyzwaniami sensorycznymi, można:

1. Porozmawiać z nim na temat jego preferencji sensorycznych, przećwiczyć jak ma powiedzieć innym uczniom, nauczycielom że pewne bodźce są dla niego nieprzyjemne.
2. Przygotować sobie wcześniej notatkę- informację dotyczącą wyzwań sensorycznych swojego dziecka, tak, aby przedstawiać ją pracownikom szkoły.

W klasie szkolnej:

1. Umożliwić dziecku siedzenie w ławce np. przy ścianie a nie przy oknie czy na środku sali.
2. Umożliwić dziecku z nadwrażliwością słuchowa wyjście z głośnego miejsca a jeśli to niemożliwe, pozwolić mu na używanie słuchawek ochronnych, stoperów do uszy.
3. Zadbać o przestrzeń w sali szkolnej – może warto zrezygnować z dodatkowych bodźców wzrokowych na ścianach.
4. Zorganizować w klasie specjalny kącik służący do wyciszenia się dla dzieci. Można w nim przygotować  zabawki służące do rozciągania, ściskania, pchania.
5. Pozwolić dziecku na używanie w klasie „przekąsek sensorycznych”- strategii organizujących, wyciszających (np. gryzaki, gniotki, piłki o różnej fakturze, długopisy z nakładką typu squishy,  gumy do rozciągania, picie wody przez słomkę).
6. Wyłączyć dzwonek w szkole a jeśli to nie jest możliwe (choć znam szkoły, które z nich rezygnują) przygotować dzieci, za ile zadzwoni. Można używać pomocy wizualnych np. klepsydry, która będzie przypominać konkretnemu dziecku o tym, za jaki czas usłyszy dzwonek. Należy jednak sprawdzić, czy ta opcja nie będzie za bardzo stresująca/rozpraszająca dla dziecka.
7. Zdecydowanie wcześniej przygotować dzieci do ćwiczeń przeciwpożarowych (opowieścią o tym, jak to będzie wyglądać, przećwiczyć „na sucho” etapy, dać poczucie bezpieczeństwa, wyjaśnić że to tylko ćwiczenia i realnie nic złego się nie będzie działo).
8. Jeśli tylko to możliwe, przygotować dzieci do zmian jakie mają nastąpić w szkole.
9. Przygotować mapki, wizualne pomoce z rozmieszczeniem ważnych dla danego dziecka sal szkolnych, pomieszczeń typu stołówka, szatnia; omówić etapy przechodzenia między nimi.
10. Zadbać o możliwość stania w kolejce na końcu lub na jej początku (w zależności od potrzeb).
11. Umożliwić spożywania śniadania w klasie.
12. Jeśli dziecko zmaga się z podreaktywnością, może warto zorganizować mu dysk, poduszkę na krzesło, piłkę do siedzenia, zawiązać wokół nóg krzesła taśmę. Warto włączać dziecko w aktywności wymagające zmiany pozycji i ruch (np. przynoszenie ćwiczeń z szafek, rozdawanie dzieciom kartek itp.).
13. Jeśli to pomaga dziecku, wykorzystywać głęboki dotyk/ ucisk np. na ramiona, a jeśli to obecnie nie jest możliwe, przećwiczyć z dzieckiem unoszenie się na rękach dociskając dłonie do krzesła, „przesuwanie ścian”, ściskanie dłoni – może to być ruchową „przekąską sensoryczną”.

Moc uścisków, dużo radości i dobrych doświadczeń w podróży jaka jest nauka w szkole!