Kuferkowy Model T...

  • Znajdź nas na facebooku

Kuferkowy Model Terapeutyczny dla Dzieci z SPD „Więcej niż SI”

Ela Szmigielska-Narbutt

Od kiedy zaczęłam pracować jako terapeutka SI (w 2006 r.) wiele rzeczy się zmieniło. Przede wszystkim trudności, z którymi kiedyś borykali się moi mali klienci, zmieniły się i są inne dziś, niż wtedy. Obecne czasy, technologia, tempo życia, dieta i zachwiana równowaga między ilością ruchu i statyką, spowodowały zmiany w profilu ich funkcjonowania, czyli w ich zachowaniu, reakcjach, umiejętnościach samoregulacji i relacjach społecznych. Dotychczasowa wiedza i typologia zaburzeń SI była już niewystarczająca, trudności dzieci są bardziej złożone, rozległe, obejmujące wiele obszarów rozwoju.

W tym czasie wybitna terapeutka dr Lucy Jane Miller wraz z zespołem, stworzyła nową typologię trudności związanych z przetwarzaniem sensorycznym, a także koncepcję pomocy dzieciom z SPD (Zaburzeniem Przetwarzania Sensorycznego), która bardziej całościowo traktuje problemy dziecka i jego rodziny. Dzięki badaniom na ten temat mamy dowody naukowe, potwierdzające istnienie tego zaburzenia (nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu mózgu), a także skuteczności podejmowanych działań terapeutycznych.

Bazując na tych dokonaniach, a także na własnym doświadczeniu i wiedzy diagnostyczno-terapeutycznej, stworzyłam nowy model terapeutyczny dla dzieci z deficytami: Kuferkowy Model Terapeutyczny dla Dzieci z SPD „Więcej niż SI”.

To nowe podejście terapeutyczne opiera się na kilku filarach:

I. Badania naukowe: swoje działania opieramy na wynikach badań i doniesień naukowych. Cały czas śledzimy postępy w pracach badawczych, czytamy artykuły, obserwujemy pracę specjalistów w wiodącym ośrodku terapeutyczno-edukacyjno-badawczym na świecie.

II. Rzetelna diagnoza: wykonywana jest przez specjalistkę mającą doświadczenie w ocenie przetwarzania sensorycznego. Jeśli istnieje taka potrzeba, w ten proces włączona może zostać inna terapeutka, mająca kompetencje np. do oceny mowy, komunikacji, percepcji wzrokowej czy słuchowej.

W Kuferku stawiamy na najwyższą jakość usług, dlatego, aby jak najbardziej ujednolicić sposób wykonywania diagnozy i uwiarygodnić jej wynik, do oceny funkcjonowania dziecka używamy „Arkusza Obserwacji pod kątem SPD” (E. Szmigielskiej-Narbutt). Jest to także narzędzie do wyznaczania celów terapii, a później ewaluacji i readiagnozy.

Jeśli dziecko zaczyna u nas terapię, ale jego diagnoza nie była wykonywana w naszym ośrodku, to musi spełniać odpowiednie warunki (zgodnie z ASI Fidelity). Warunki te, w formie dokumentu umieściłyśmy w osobnym dokumencie.

III. Program wsparcia: na podstawie diagnozy ustalamy cele i strategie terapeutyczne, a także czy i jakie inne rodzaje wsparcia konkretne dziecko potrzebuje. Głównie korzystamy z terapii SI, ale także włączamy inne podejścia i strategie terapeutyczne.

IV. Terapia: określamy ZINDYWIDUALIZOWANY plan działania do konkretnego dziecka. Nie korzystamy z gotowych scenariuszy, planów czy zestawów ćwiczeń. Każde dziecko jest inne i potrzebuje innych oddziaływań.

Na tym etapie określamy częstotliwość spotkań z dzieckiem i rodzicami. Praktykujemy i systematycznie rozszerzamy nasz Intensywny Kuferkowy Model Terapii „więcej niż SI” opisany poniżej.

V. Rodzice: włączamy ich w proces terapeutyczny. Korzystamy z ich wiedzy o dziecku, ale także staramy się obdarzyć ich wsparciem i edukacją.

W ramach naszego modelu spotykamy się z rodzicami (terapeutka – rodzice), po to, aby omówić z nimi na bieżąco efekty terapii, aby sprawdzić co działa, a co nie, aby mieć wgląd w funkcjonowanie dziecka w środowisku domowym i przedszkolnym czy szkolnym. Ponieważ patrzymy na rodzinę jako na system z jego trudnościami i zasobami, zapraszamy rodziców na konsultacje rodzicielskie po wsparcie lub, jeśli zajdzie taka potrzeba, na psychoterapię.

VI. Proces: pracujemy w oparciu o budowanie więzi, relacji, bezpieczeństwa. Najistotniejsza jest dla nas pomoc dziecku w regulacji jego stanów pobudzenia (dążenie do rozszerzania tzw. „okna pobudzeniowego”) przez normalizowanie reaktywności sensorycznej, pomoc dziecku w nauce „obsługi” swojego ciała i nauce rozumienia bodźców, ale także przez nadawanie znaczenia temu, co robi dziecko, odnajdywania potrzeb za zachowaniem, rozszerzanie i kształtowanie strategii regulacyjnych, budowanie stabilności emocjonalnej i pewności siebie. To, co wyróżnia nasz nowy model terapeutyczny to odejście od koncentracji na ćwiczeniach i bazie neurorozwojowej, a oparcie się na relacji i regulacji pobudzenia. Dla nas najważniejsza jest dobra, kojąca relacja i poczucie bezpieczeństwa. Staramy się to osiągnąć głównie przez bycie uważnym, dostępnym emocjonalnie dorosłym, który jest współregulatorem dla dziecka.

VII. Zespół: wszystkie specjalistki z ekipy Kuferka, niezależnie od rodzaju wsparcia jakiego udzielają, łączy podejście oparte na dobrej relacji, bliskości i szacunku dla naszych dzieci. Wszystkie się nadal uczymy i szkolimy. Spotykamy się, aby omówić pojawiające się trudności, problemy, a także efekty pracy i sukcesy. Każda terapeutka ma także zapewnioną superwizję. Wszystkie specjalistki pracujące jako terapeutki SI, przed rozpoczęciem pracy odbyły kilkumiesięczny staż terapeutyczny w Kuferku.

VIII. Małe dzieci: szczególną uwagą kierujemy na małe dzieci (od 1 do 3 r. ż.), wierzymy bowiem, że wczesna i rzetelna diagnoza i wczesne wsparcie terapeutyczne „normalizuje” ich funkcjonowanie i zapobiega nawarstwianiu się trudności.

Rozumiemy jednak, że ocena funkcjonowania tak małych dzieci opiera sią na trochę innych niż u starszych dzieci zasadach, przede wszystkim jednak, na specjalistycznej wiedzy i doświadczeniu osoby diagnozującej (dlatego tak stawiamy na rozwój własny i dodatkowe kwalifikacje).

Z tego powodu do diagnozy używamy zmodyfikowanego do wieku „Arkusza Obserwacji pod kątem SPD” (E. Szmigielskiej-Narbutt), który służy zarówno ocenie funkcjonowania sensomotorycznego, emocjonalnego i społecznego małego dziecka, ale także obserwacji jakość relacji i komunikacji w rodzinie i w diadzie rodzic-dziecko.

Dodatkowo uruchomiłyśmy nowe narzędzie do badania przesiewowego dzieci 1-3 r. ż „Bilans Rozwojowy”, które służy szybkiej obserwacji dotyczącej funkcjonowania dziecka.

IX. Dzieci zdolne: bazując na naszej wiedzy, doświadczeniu i intuicji terapeutycznej, a także na doniesieniach naukowych, stworzyłyśmy  program dla dzieci uzdolnionych z SPD: „Każde dziecko jest zdolne”. Wyniki badań potwierdziły bowiem, że znaczny procent dzieci bardzo inteligentnych i uzdolnionych miało także SPD. Program i jego założenia znaleźć można w zakładce „„DLA DZIECI”.

 

Intensywny Kuferkowy Program Terapii dla dzieci z SPD „Więcej niż SI”

Jego celem jest intensyfikacja działań terapeutycznych w celu poprawy funkcjonowania dziecka.

Nasz program opiera się na wynikach badań, a także naszych doświadczeniach, które potwierdzają, że zarówno intensywne i częste bodźce sensoryczne dostarczane do układu nerwowego, a także możliwość nawiązania bezpiecznej więzi i relacji z terapeutą przynoszą więcej pozytywnych zmian i są trwalsze. Nasz program zakłada od 3 do 5 etapów. W połowie cyklu przewidujemy przerwę mającą na celu odpoczynek dla mózgu po intensywnej stymulacji.

  1. Diagnoza SPD, ustalenie celów i priorytetów.
  2. Najczęściej 3 miesiące intensywnej stymulacji: terapia w Kuferkowym Modelu Terapii dla dzieci SPD 2-3 razy w tygodniu po 50 min. lub 3-4 razy w tygodniu po 30 min.
  3. Przerwa ustalana indywidualnie – od 2 do 4 tygodni, ewaluacja.
  4. Najczęściej 3 miesiące intensywnej stymulacji: terapia w Kuferkowym Modelu Terapii SPD 2-3 razy w tygodniu po 50 min., lub 3-4 razy w tygodniu po 30 min.
  5. Re-diagnoza i zakończenie terapii, ewentualnie ustalenie częstotliwości sesji „przypominających”. Najczęściej 1 raz w miesiącu przez 3-6 miesięcy.

Dodatkowo, przewidujemy od 3 do 5 spotkań z rodzicami, w celu omawiania na bieżąco efektów terapeutycznych, monitorowanie funkcjonowania dziecka w środowisku domowym i przedszkolnym/szkolnym, wprowadzania strategii terapeutycznych oraz edukacji rodziców (także w formie pisemnych zaleceń). Przewidziane jest także wsparcie dla rodziców – konsultacje dla rodziców (z psychoterapeutką).